trang nhà l trang sách l bản tin l thiền học l tiểu sử l trang thơ l h́nh ảnh l bài vở


TÍNH TRUYỀN DẪN CỦA T̀NH YÊU

www.thongthienhoc.com
 

  Tết là ngày hội lớn nhất trong năm của người Việt Nam. Ngoài việc hội hè đ́nh đám vui chơi, Tết c̣n có một truyền thống tốt đẹp khác là xum họp gia đ́nh, dù bận rộn hay ở xa mấy cũng quay về đoàn tụ với những người thân trong 3 ngày Tết. Tết bây giờ tôi không c̣n được hưởng cái không khí đại gia đ́nh ấy nữa, quá xa đến nửa ṿng trái đất. Hơn nữa, mẹ tôi cũng không c̣n nên Tết đến tôi thường nhớ về những mùa xuân của thời thơ ấu và nhớ đến lời của mẹ tôi. Vào những dịp Tết ngày xưa, mẹ tôi thường nhắc: “Mẹ thương các con th́ mẹ mong các con cũng yêu thương nhau như vậy”. Câu nói này nó vẫn theo tôi đến ngày nay.

Một câu nói giản dị thế nhưng nó là một thách đố vĩ đại không ngờ. Chính nó cũng là một công án trong đời tôi nữa. Đó tính truyền dẫn trong t́nh yêu mà mẹ tôi muốn nói đến trong ấy. Bản chất của t́nh yêu xưa nay là bao la bát ngát và truyền dẫn như nước trong đại dương, trong suối nguồn, như đại ngă vô biên. Nhưng khi t́nh yêu ấy được rót xuống các con th́ lúc bấy giờ nó như nước được rót vào trong chai. Mỗi người con là một cái chai, cái lọ khác nhau, mang một cái tên khác nhau. Họ đă trở thành những cá nhân riêng biệt, trở thành từng tiểu ngă. Thế là tính truyền dẫn trong t́nh yêu đă bị biến dạng hoặc không c̣n nữa.

          Tính truyền dẫn trong t́nh yêu bị biến dạng hoặc bị triệt tiêu là v́ 3 điều sau: Tính ích kỷ của mỗi cá nhân, cái tôi vĩ đại được nhắc đến trong  triết học và sự mộng ảo vô minh ẩn chứa trong  thiền học.

          Trong mỗi cá nhân, tính ích kỷ không nhiều th́ cũng ít ai ai cũng phải công nhận. Chính tính ích kỷ này nó đă làm mất đi tính truyền dẫn của t́nh yêu. Khi nhận được một vật ǵ, chúng ta muốn giữ riêng cho ḿnh, tích lũy riêng cho bản thân ḿnh. Ngoài tánh ham thích của cải mà tích lũy nó c̣n có một lư do khác nữa là v́ sợ hăi mà tích lũy. Nên càng để cho bảo đảm người ta càng tích lũy. V́ lẽ tích lũy mà t́nh yêu truyền đến cho một cá nhân th́ bị đọng ở đó, cá nhân ấy giữ nó lại nơi ḿnh nên t́nh yêu không c̣n truyền đi được nữa. Có chăng th́ chúng ta chỉ chia sẽ một phần nào đó thôi. Tính ích kỷ giống như cái điện trở, nó làm hạn chế sự truyền điện. Khi điện trở càng cao th́ ḍng điện càng nhỏ và rồi đến một lúc nào đó nó sẽ không c̣n dẫn điện được. Tương tự như vậy khi một cá nhân quá ích kỷ th́ tính truyền dẫn trong t́nh yêu không c̣n nữa. Nó đă bị triệt tiêu rồi.

           Về phương diện triết học th́ người ta nói đến cái tôi của con người to như cái đ́nh. Người đời cho là thế nhưng thật ra vẫn c̣n nhỏ. Thực sự th́ nó to như ngọn núi, thậm chí nó c̣n to hơn trái đất này. Con chó của tôi, ư kiến của tôi, sở thích của tôi, dân tộc của tôi, tôn giáo của tôi, niềm tin của tôi, quan niệm của tôi  v. v.  Cái tôi là cái riêng biệt, là cái biệt lập, là một tháp ngà,một vũ trụ riêng. Không có ai đụng được đến cái tôi của người khác th́ làm ǵ có tính truyền dẫn nào c̣n tồn tại  Có những cơn băo to lớn hoành hành khắp nơi, di chuyển từ vùng này đến vùng khác, truyền nhanh như sấm chớp. Thế mà cũng phải dừng chân lại ở bên rặng núi. Rặng núi của cái tôi sẽ ngăn cản mọi con đường. T́nh yêu có đến đó th́ cũng trở thành ngơ cụt. Có chăng, nó chỉ để cho một con đường đèo nhỏ xíu chạy qua. T́nh yêu khi đụng phải cái tôi nó không triệt tiêu mà nó biến dạng thành ra ngoằn ngoèo như con đường đèo thăm thương. Tính truyền dẫn của t́nh yêu đành phải xiêu vẹo, ốm c̣i trước cái tôi cao nghều nghệu

            Mộng ảo là từ mà trong thế giớí của tôn giáo hay thiền học luôn nhắc tới v́ nó liên hệ đến sự vô minh. Khi t́nh yêu của cha mẹ từ đại dương vô bờ của đại ngă thường hằng rót xuống từng người con như rót nước vào các chai. Sự vô minh đă làm người ta ngộ nhận tưởng ḿnh là cái chai, cái lọ với những h́nh dáng khác nhau, với những cái tên riêng biệt mà không biết đích thực ḿnh chính là nước trong chai. Linh hồn của cái chai đó là nước, không phải là cái thân xác vỏ chai bọc bên ngoài. Con người đă nhận giả làm chân nên thiền học và đạo học mới gọi đó là mộng ảo vô minh.

Khi đă là những cái chai riêng biệt như vậy rồi th́ làm sao mà c̣n tính truyền dẫn được nữa. Chai cách chai nên người cách người. Tính truyền dẫn trong t́nh yêu đă bị gián đoạn v́ sự vô minh mộng ảo này. Con người trở nên chia rẽ - anh và tôi. Cho dù chai có để sát chai th́ nước bên trong cũng không làm sao mà tiếp xúc. Loài người không c̣n nhận ra được bản thể của ḿnh, không c̣n nhận ra được nhân loại là anh em, có cùng một gốc rể cội nguồn. Có chăng th́ họ nh́n ra nhau qua màu da của một dân tôc rồi kết cuộc đưa đến là loài người vẫn kỳ thị lẫn nhau. Chẳng những kỳ thị sắc tộc mà c̣n kỳ thị tôn giáo nữa. Họ không hiểu rằng không tôn giáo nào cao hơn chân lư. Do tính chia rẽ và kỳ thị, anh em không c̣n thương yêu nhau, thù hận nhiều hơn trong loài người, rồi chiến tranh, rồi nhân danh đủ thứ để giết nhau từng ngày. Trong khi nơi mỗi người vẫn đầy một biển t́nh yêu, cùng một sắc tố - một sự sống duy nhất, nhưng nó không thể nào truyền dẫn qua người khác v́ sự vô minh sống trong thế giới mộng ảo của riêng ḿnh.

Nói tóm lại, tính truyền dẫn của t́nh yêu bị biến dạng hay không c̣n nữa v́ t́nh yêu chỉ đến một người rồi ngừng lại ở đó là do tính ích kỷ, v́ cái tôi vĩ đại cùng sự vô minh cố chấp. Chúng chính là những vật cản làm cho t́nh yêu mất đi bản chất dẫn truyền của nó. Nên anh em, nhân loại không c̣n nhận ra nhau, loài người chia rẽ, kỳ thị, con người trở nên thù hận, chiến tranh ngày ngày vẫn tiếp diễn. Hiểu th́ hiểu như vậy, nhưng làm sao để diệt trừ tính ích kỷ, diệt trừ được cái tôi cao nghều nghệu cũng như diệt được sự vô minh cố chấp lại là một vấn đề. Nên lời nói giản dị của mẹ tôi vào dịp Tết là mẹ yêu các con và chỉ mong các con yêu thương nhau vẫn là một thách đố và là một công án mà tôi luôn mang theo bên ḿnh. Đó là làm sao để t́nh yêu truyền dẫn được từ người này qua người khác như nước đại dương chỉ có một vị mặn, như đại ngă vô bờ bao hàm mọi tiểu ngă.
     Có phải chăng tất cả đều là một. Vạn vật nhất thể !

                                                                                              Như Hải


 trang nhà l trang sách l bản tin l thiền học l tiểu sử l trang thơ l h́nh ảnh l bài vở

Bản quyền    Copyright  @ www.thongthienhoc.com  2001
Mọi bản sao, in ấn hay trích dẫn kính xin quí vị đề rơ nơi xuất xứ chân thành cám ơn
Xin giữ nguyên bản. Mọi sự liên hệ xin  liên lạc e-mail sau: 
nhusee@yahoo.com