trang nhà l trang sách l bản tin l thiền học l tiểu sử l trang thơ l h́nh ảnh l bài vở

Mẹ Tṛn Con Vuông Trong Ngày Đầy Tháng

BS. Hồ Ngọc Minh và BS. Hồ Vũ Mỹ Liên

Kỳ này, mời quí độc giả đọc những chỉ dẫn hữu ích của BS. Hồ Ngọc Minh, chuyên khoa Hiếm Muộn và BS. Hồ Vũ Mỹ Liên, chuyên khoa Sản-Phụ.

BS. Nguyễn Văn Đức
Fri, 14 Nov 2003 20:52:56 -0800

Ngày xưa khi c̣n nhỏ, tôi có nghe một bài hát, “... đêm về nghe con khóc vui triền miên”. Thú thật, khi cháu đầu ḷng của vợ chồng tôi ra đời, chúng tôi c̣n đang đi học chuyên khoa Sản-Phụ. Ngày đêm trực gác trong bệnh viện, tối về phải cho con bú, thay tă. Tháng đầu tiên sao dài đằng đẵng. Tôi đâm chán cái ông nhạc sĩ nào đó, nghe con khóc cả đêm mà vui nỗi ǵ!

Bé sơ sinh

Tháng đầu tiên trong cuộc đời của em bé thật vô cùng quan trọng. Ngày xưa ở Việt Nam ta, em bé sau khi ra đời không được đặt tên ngay v́ tỉ lệ tử vong của bé sơ sinh rất cao. Nếu sau một tháng bé vẫn c̣n mạnh giỏi th́ có lẽ hy vọng sống sót lớn lên thành người. Ngày đầy tháng đúng là dịp ăn mừng cho cháu và bố mẹ.

Trong 4 tuần đầu sau khi lọt ḷng mẹ, trẻ em dễ chết yểu. Trong số trẻ không may chết trong năm đầu th́ hết 2/5 sẽ chết vào tháng đầu tiên. V́ thế, nếu bé được ăn đầy tháng th́ cháu đă thoát được hết hai phần ba của những rủi ro.

Việc chăm sóc sức khoẻ cho em bé tháng đầu tiên vô cùng quan trọng v́ những khả năng đề kháng của bé chưa được hoàn hảo và chưa hoạt động đúng mức. Bé phải phụ thuộc vào nhiều kháng thể của mẹ, theo sữa mẹ qua cơ thể bé, để chống lại sự xâm nhập của các vi trùng, siêu vi, v.v..

Chẳng hạn, Streptococcus nhóm B là một loại vi trùng thường thấy ở bộ phận sinh dục phụ nữ và không gây triệu chứng ǵ ở người mẹ. Tuy nhiên, chính những vi trùng đó lại gây những bệnh chết người cho bé sơ sinh như sưng phổi nặng, sưng màng óc. Tử vong cao thường xảy ra ở tuần lễ đầu tiên.

Herpes là một bệnh do siêu vi trùng, gây những vết lở và mụt nước ở bộ phận sinh dục của người mẹ, có thể lây nhiễm vào hệ thần kinh của em bé và gây tử vong.

Ngoài ra, c̣n những vi trùng khác từ người mẹ truyền qua, lại có những bệnh từ bên ngoài đến. Cháu hay bị nhiễm trùng đường tiểu, nhiễm trùng đường tiêu hóa, v.v..

Để niềm vui đầy tháng được trọn vẹn, ta hăy cẩn thận chăm sóc sức khoẻ mỏng manh của cháu. Nên chú ư đến những bất thường dù nhỏ khi chơi, lúc ăn của cháu, v́ trong mấy tháng đầu thật khó ước lượng được tầm mức nặng nhẹ của căn bệnh cháu mắc. Dù nhiễm trùng nặng, cháu bé thường cũng không sốt, chỉ biếng chơi, biếng ăn, ói sữa chút đỉnh.

Nếu thấy cháu có những triệu chứng, dấu chứng bất thường nào, bạn nên hỏi ư kiến bác sĩ nhi khoa của cháu ngay.

Mẹ sau sanh

Chăm sóc sức khoẻ cho người mẹ trong tháng đầu tiên sau sanh cũng rất quan trọng.

Sau khi sanh, tử cung sẽ thu nhỏ lại bằng nắm tay và kinh nguyệt sẽ trở lại trong ṿng 6 tuần lễ. Nên tập thể dục để giúp cho trọng lượng cơ thể và bắp thịt bụng chóng trở lại b́nh thường, sớm khôi phục lại khả năng co giăn vốn có, từ đó bảo vệ được tử cung, trực tràng và bàng quang. Nếu không hoạt động trong thời gian dài, sản phụ dễ bị tắc tĩnh mạch ở chân do máu kém lưu thông. Một số phụ nữ có thể bị chứng phiền muộn, “buồn vui vô cớ” sau khi sanh. Nên hỏi ư kiến bác sĩ ngay nếu có những triệu chứng bất thường.

Nhiều sản phụ cho rằng “gió” là thủ phạm gây bệnh sản hậu nên luôn ở trong pḥng kín, và mặc ấm. Việc che chắn quá kỹ càng như vậy chỉ tạo điều kiện cho vi trùng phát triển mà thôi.

Ngày xưa vẫn có tập quán: sản phụ đầy tháng mới được gội đầu, tắm rửa. Khi sanh đẻ, một số máu loăng vẫn c̣n ứ đọng trong âm đạo. Thiếu tắm rửa khiến máu, mồ hôi tồn đọng, cơ thể dơ bẩn, có thể đưa đến nhiễm trùng.

Nên ăn uống đầy đủ không kiêng khem, không ăn lạt quá, hay mặn quá. Sau khi sanh, sản phụ cần nguồn dinh dưỡng phong phú để tạo sữa cho con.

Sau khi sanh, nếu quyết định cho con bú sữa mẹ th́ nên cho con bú ngay trong ṿng 24 tiếng đồng hồ đầu tiên. Trẻ bú sẽ khích thích phản xạ tiết sữa, khiến mẹ mau xuống sữa, đồng thời giúp tử cung co hồi tốt, tránh chảy máu cho mẹ sau khi sanh. Nếu được bú ngay khi ra đời, trẻ sẽ sớm có nguồn dinh dưỡng phong phú, tăng sức đề kháng với bệnh tật nhờ nguồn sữa non. Thông thường, sau khi sanh khoảng 30 phút là có thể cho trẻ bú sữa.

Cuối cùng khi trẻ đầy tháng, người mẹ vẫn chưa hồi phục sức khỏe. Không nên quan hệ chăn gối sớm, nên chờ 6-8 tuần cho tử cung và âm đạo hoàn toàn b́nh thường trở lại.


Happy Mom and Baby during the first month of life

Drs. Minh Ngoc Ho and Mylien Vu Ho

When I was young, there was a song with the lyrics: “you work hard during the day to enjoy the endless happiness listening to your newborn baby crying at night”. As a matter of fact, when our first born came to life we were in training for the specialty of Obstetrics and Gynecology. At the hospital we had to stay up 36 hours straight to have just 12 hours off to catch some sleep. Yet, during those12 hours, we had to take turn feeding the bay and changing his diaper. It was the longest first month ever. I cast some doubt about the musician who wrote that song. What kind of happiness is that?

Indeed, the first month of a newborn baby is extremely important. Long ago in Vietnam, a new born child was not given a name immediately because of the high perinatal motility. If after a month the baby still thrives, there is a high that he or she will survive the childhood and hopefully the adulthood as well. Hence, the landmark of one month of life should be celebrated.

During the first month after birth, babies died easily. Of those babies who die during the first year, 2/5 would perish within the first 4 weeks of life. If your baby celebrates the first month birth date, he or she has escape 2/3 of the deadly risk in his or her life.

The health care for your babies during the first month is tremendously important due to the imperfection of the immunological self-defense system in newborns. Babies must depend on antibodies form maternal source secreted in breast milk to fend off the invasion of infectious agents. 

For example, Streptococcus B is a kind of bacteria commonly and asymptomatically presence in the female genital tract. However, the very same bacteria will cause deadly infection to newborns such as severe pneumonia, meningitis. High mortality is expected during the first week after birth. 

Herpes is a viral infection that causes painful blisters on the genital tract of the mothers. Herpetic infection can attack the neurological system of the babies and potentially leads to death. 

Some other infections are routinely seen in newborns babies are urinary tract infections and gastrointestinal tract infections. 

To fully enjoy the first month celebration of your babies, pay good care to their fragile health. Do pay attention to subtle changes in their playing or feeding behavior. They do not usually spike fever even with serious infection.

Do contact your pediatricians immediately if you detect any abnormal signs or symptoms. 

Good care for the mothers duringthe first moth of post partum is equally important. 

It takes up to 6 weeks after delivery for the pelvic organs to restore their normal conditions. Vaginal swelling and the uterine size will reduce. Light physical activities and exercises facilitate the normalization of abdominal muscles, uterine firmness, and bowel and bladder functions. Inactivity predispose women to risk of deep venous thrombosis. Some women may experience the post partum “blue” or depression. Contact your physicians immediate for any unusual symptoms.

It was thought that “wind” can lead to post partum illness, and women were kept enclosed in the room or in heavy clothing. This practice serves only optimal environment for precipitation of infections.

Long ago, post partum women were not allowed to take shower or bath until a month after. After delivery, retained blood clots, sweat, is a good environment for infectious agents. Lacks of personal hygiene can only facilitate serious infections.

Do eat a balances diet, not too salty. After delivery, breast feeding mothers need nutrition to adequately produce milk for babies. If breast feeding is preferred, it must be done immediately during the first 24 hours. Nipples suckling by the babies will stimulate more milk secretion as well as uterine contraction. Early milk is a good source of nutrient with a lot of antibodies to protect babies.

Last but not least, the first month time line is not yet a good time to resume sexual activities. Couple should wait up to 8 weeks for the complete normalization of female reproductive system.

  trang nhà l trang sách l bản tin l thiền học l tiểu sử l trang thơ l h́nh ảnh l bài vở